Agressie bij katten

Van nature vermijden katten conflicten zoveel mogelijk. Oorspronkelijk zijn katten solitaire jagers en de kans op verwondingen tijdens een conflict is een belangrijke reden om niet te vechten. Want als je gewond bent dan kun je niet meer zo goed jagen en je territorium minder goed verdedigen. Geldt dit dan ook voor onze huiskatten? Het antwoord is ja! Want hoeveel onze huiskatten niet meer zelf hoeven te jagen om voldoende te eten, is het natuurlijke instinct nog altijd aanwezig.

Agressie tussen katten komt regelmatig voor en is dan ook één van de gedragsproblemen waarvoor eigenaren heel vaak de hulp van een gedragstherapeut inroepen. Agressie kan plotseling ontstaan of zich geleidelijk opbouwen. Er zijn verschillende redenen waarom katten agressie inzetten. Het kan ontstaan omdat er bijvoorbeeld een nieuwe kat in huis komt of er een andere ingrijpende verandering in de leefomgeving van de kat ontstaat. Ook buurtkatten kunnen ervoor zorgen dat de kat agressief wordt omdat de kat zijn territorium wil verdedigen. Ook kan een kat vanuit opgebouwde spanning, omdat hij bijvoorbeeld een buurtkat in de tuin ziet, een huisgenoot aanvallen die toevallig in de buurt is. De kat reageert zijn spanning als het ware af op zijn huisgenoot, dit noemen we redirectie agressie. Hierna kan dan zelfs een heel goede relatie tussen katten die al langere tijd samenleven, ernstig verstoord raken doordat een negatieve associatie tussen de katten ontstaat.

Katten hoeven niet altijd te vechten, grommen of blazen als ze agressief zijn. Soms kunnen katten al langer in een passief conflict verwikkeld zijn terwijl je dit als eigenaar niet hebt gemerkt. Agressieve gedragingen kunnen heel subtiel zijn: staren, bepaalde houdingen aannemen en afstand tot elkaar houden. Je moet goed weten waar je op moet letten om deze gedragingen te kunnen onderkennen.

Ook agressief gedrag van katten naar mensen is een veelvoorkomend probleem en een goede reden om de hulp van een gedragstherapeut in te schakelen. Bij agressie gericht op mensen is vaak sprake van spelagressie, waarbij verkeerd aangeleerd spelgedrag optreedt, zoals het spelen met handen en voeten. Dit zien we vooral bij relatief jonge katten. Ook angstagressie en redirectie agressie komen regelmatig voor. Hierbij kan een kat zich door iets of iemand bedreigd voelen of bijvoorbeeld pijn hebben en om die reden agressie vertonen. Of de kat kan opgebouwde spanning afreageren op de eigenaar of huisgenoten.

Het is altijd beter om agressie te voorkomen. Als een kat gedurende langere tijd agressie vertoont, wordt het lastig om dit gedrag nog om te buigen. De kat heeft immers geleerd dat zijn agressieve gedrag beloond wordt. Daarnaast is bijvoorbeeld straffen van een kat in de hoop dat hij stopt met het vertonen van agressief gedrag, niet zinvol. Dat heeft meestal zelfs een averechts effect. Het is dus heel belangrijk te weten wat wel en niet te doen. Vraag daarom in een vroeg stadium hulp van een professionele gedragstherapeut wanneer je kat met enige regelmaat (hevige) agressie vertoont.